Zarazem jednak krytycy Putina często przeszacowują homogeniczność narodową Ukrainy i długowieczność jej granic. Przed pierwszą wojną światową tereny Ukrainy były na carskich mapach przedstawiane jako prowincje Imperium Rosyjskiego bez odniesień etnicznych, a region, na którym dominował język ukraiński, oficjalnie nazywano Małorosją – władze w Petersburgu nie zamierzały pozostawiać cienia wątpliwości co do rosyjskiej dominacji. Sytuacja uległa zmianie po rewolucji lutowej w 1917 roku, kiedy to rosyjski rząd tymczasowy wziął pod uwagę rozwój ukraińskiej świadomości narodowej. Ale to nie Rosjanie, lecz Niemcy jako pierwsi ustanowili i wykreślili na mapie państwo pod nazwą Ukraina podczas negocjacji pokojowych w Brześciu Litewskim z komunistami Lenina, którzy po rewolucji październikowej w 1917 roku przejęli władzę w Rosji, po czym zdali sobie sprawę, że Niemcy gotowi są w dowolnej chwili ich obalić, jeśli nie zrezygnują oni z władztwa nad Ukrainą i innymi zachodnimi kresami dawnego Imperium Rosyjskiego.

Przez parę miesięcy na Ukrainie istniało państwo marionetkowe, nominalnie niepodległe, lecz okupowane przez niemieckie wojska. Wobec klęski Niemiec w pierwszej wojnie światowej, a następnie zwycięstwa komunistów w wojnie domowej Lenin i Stalin musieli podjąć decyzję co do obszarów zamieszkiwanych przez Ukraińców. Pomimo licznych głosów sprzeciwu ze strony partyjnych weteranów postanowili utrzymać istnienie państwa ukraińskiego, aczkolwiek pod postacią podległej Moskwie republiki radzieckiej. Nie byli jednak gotowi  pozwolić Ukraińcom na samodzielne rządy, jeśli wpierw nowa Ukraina nie zyskałaby silnego sektora przemysłowego, toteż odkroili Charków i Zagłębie Donieckie od Rosyjskiej Republiki Radzieckiej i przekazali je pod zarząd organów ukraińskich. W rezultacie miliony Rosjan obudziły się jako mieszkańcy radzieckiej Ukrainy. Jednocześnie komunistyczne władze promowały nauczanie ukraińskiego w szkołach. Osobom ukraińskojęzycznym oferowano zatrudnienie na publicznych stanowiskach. Choć była to republika radziecka o zróżnicowanym składzie etnicznym, w latach dwudziestych na Ukrainie rozwijało się poczucie narodowej odrębności. W 1929 roku zaufanie przerodziło się w nienawiść i urazę, gdy Stalin brutalnie narzucił kolektywizację tamtejszych gospodarstw rolnych. W latach 1932‒1933 spowodowało to ogromną klęskę głodu. Stalin ograniczył także obecność języka ukraińskiego w szkołach oraz w prasie. Wielką Rosję wychwalano jako starszego brata małej Ukrainy. Wszystkie te przejścia tylko zintensyfikowały nienawiść, jaką Ukraińcy czuli do Moskwy.

Robert Service - Na Kremlu wiecznie zima